Tiroit genel olarak bir hastalık ismi olarak bilinse de aslında vücutta hormon üreten bir organdır. Bu hormona tiroksin adı verilir. Tiroksin hormonu vücutta T3 ve T4 ile sembolize edilir. Tiroit; tiroit bezi, tiroit bezesi ya da tiroit guddesi isimleriyle de anılır. Tiroit bezi salgılamış olduğu tiroksin hormonunu kana göndermekle görevlidir ve bu hormon hayati bir öneme sahiptir.
Tiroit bezi boğazda yer alır. Boğazın ön tarafında ve adem elması adı verilen gırtlak çıkıntısının hemen altındadır. Tiroit bezi, karşıdan bakıldığında U harfine benzer.
Tiroit bezi vücutta yeterince çalışmadığında tiroksin hormonunu da yeterli olarak salgılayamaz. Hayati önem taşıyan tiroksin hormonunun eksikliği de vücutta bazı aksaklıklara yol açar. Oluşan sağlık sorununa tiroit hastalığı denir. Bu durumda uzman bir hekimden yardım alarak sorunun çözülmesi, gerekli tedavinin uygulanması şarttır.
Tiroit Bezinin Düzgün Çalışmadığını Gösteren İşaretler
– Tiroitlerin düzgün çalışmadığını gösteren fiziksel, psikolojik belirtiler neler?
Tiroit bezi, ürettiği tiroit hormonları ile metabolik dengemizi sağlayan ana endokrin bezdir. Hormonların fazla veya eksik çalışması, fiziksel ve psikolojik dengemizin değişmesine neden olur. Örneğin saçların kuruması, kırılması, dökülmesi, cilt kuruluğu, solukluk, kilo artışı veya azalması, ödem gibi fiziksel belirtiler yanında depresyon veya depresyona eğilim, ajitasyon, uyku ritminin bozulması, gerginlik gibi psikolojik belirtiler gözlenebilir.
– Hipotiroidi belirtileri
Tiroit bezinin az veya yetersiz çalışması olarak bilinen “hipotiroidi” durumlarında
Halsizlik, yorgunluk, genel enerjine düşüklük, konsantrasyon ve öğrenme bozuklukları, unutkanlık
Cilt kuruluğu, solukluk, ödem, saç ve kaşlarda seyrelme, dökülme, kırılma
Depresyon ve depresyona eğilim
Adet ritminin bozulması, yumurtlama fonksiyonlarının bozulması ve gebe kalamama-kısırlık
Kas ağrıları, kramplar
Kansızlık, kolesterol yüksekliği, hipertansiyon, kalp yetmezliği
Şişkinlik, kabızlık görülür.
– Hipertiroidi belirtileri
Tiroit bezinin çok çalışması olarak bilinen “hipertiroidi” durumlarında
Çarpıntı, ritim bozuklukları, hipertansiyon, aşırı terleme
İshal
İştah artmasına rağmen kilo kaybı
Kas ağrıları
Adet düzensizlikleri, tekrarlayan düşükler
Görme bozuklukları
Ajitasyon, çabuk sinirlenme, uyku bozuklukları görülür.
– Özellikle hangi belirtilerin görülmesi halinde doktora başvurmak gerekir?
Tiroit hastalılarında görülen belirtilerin birçoğu diğer hastalıklarla karışmakla beraber, giderek artan halsizlik, adet bozuklukları, kısırlık, ödem, giderek artan kilo veya zayıflama, depresyona eğilim gibi bulgular varsa öncelikli olarak tiroit testleri değerlendirilmek üzere bir endokrin uzmanına müracaat edilmesi gerekir.
– En tehlikeli tiroit hastalığı hangisidir?
Tiroit hastalıları genel olarak günlük hayatımızı olumsuz olarak etkileyebilmekle beraber genellikle hayati tehlike oluşturan hastalıklar değildir. Ancak ciddi hipertiroidi, kalp ritim problemleri yaratarak özellikle yaşlı ve kalp hastası olanlarda tehlikeli kalp sorunlarına neden olabilir. Bunun yanında tüm dokularda olduğu gibi tiroit bezinin de kanserleri olabilir, ancak bu kanserler genel olarak vaktinde tanı konduğunda kontrol altına alınabilir ve yaşam süresini kısaltmaz.
– Tiroit sorunu olup olmadığını anlamak için ne yapmak gerekir?
Hastalık bulgularından şüpheleniliyorsa basit bir kan testi ile tiroit fonksiyonları değerlendirilebilir. Ancak bazı durumlarda kan testlerine ilave olarak tiroit ultrasonografisi veya tiroid sintigrafisi çekmek gerekebilir.
– Hangi durumlarda tiroit tedavisine başlanır?
Klinik şikayetlerden ziyade laboratuvar testleri, ultrasonografi ve sintigrafi doğrultusunda gerekli görülürse tedaviye başlamak doğrudur. Bu testler değerlendirilmeden tedavi söz konusu değildir. Tiroit tembelliği (hipotiroidi) tedavisi genellikle ömür boyu süren bir tedavi şeklidir. Günde bir kez alınan tiroit hormon hapları ile tedavi sağlanabilir. Hipertiroidide tedavi bir süre takip edildikten sonra hasta değerlendirilerek, tedavi kesilebilir ancak bazen hipertiroidide ameliyat veya atom tedavisi gerekli olabilir.
– Hamilelikte tiroit hastalığı tedavisi mümkün müdür?
Hamilelerde tiroit hastalıklarının takibi önemlidir, çünkü anne karnındaki bebeğin gelişiminde oldukça önemli rol alır. Bu nedenle gebelikte tiroit hastalığı varsa muhakkak tedavi edilmeli ve kullanılan ilaçların dozları iyi ayarlanmalı. Eğer bir tiroit hastası gebelik planlıyorsa gebelik öncesi gerekli ilaç ayarlamasının bir endokrinolog tarafından ayarlanması ve gebeliğin daha sonra planlanması daha uygun bir yaklaşımdır.