Bazi durumlar vardir ki kendimizi hiç iyi hissetmeyiz. Huzursuz ve sinirliyizdir, tehlike aninda bulundugumuz ortamdan en kisa yoldan uzaklasabilmek için kapi veya pencerelerin yakinlarinda dururuz. Son olarak da nabzimizin hizlandigini fark ederiz- Evet korku sinsice bizi etkisi altina almistir. Cogu zaman bu hisler aniden gelisir. Aniden duydugumuz yüksek seste bir patlama sesi, yakinlarda bir köpegin havlamasi, vs..Peki korku nedir ve bu duyguyu kontrol altina almamiz neden bu kadar zordur hiç düsündünüz mü?
Korku; tehlike aninda veya tehklikeli bir ortamda bulundugumuzu hissettigimizde yasadigimiz duygudur. Belirtileri çok güçlüdür. Bu belirtiler Kalp çarpintisi ve nefesin hizlanmasi, ellerin titremesi ve kaslarin gerilmesi, vücudumuzun yüksek oranda adrenalin ve noradrenalin salgilamasi, ellerimizin üsümesi, yüzün beyazlasip bacaklarda kan dolasiminin hizlanmasi seklindedir.
Halk arasinda ”tüylerim diken diken oldu” deriz. Bu vücudumuzun istem disi bir tepkisidir ve tehlike aninda kendini savunmaya hazir oldugunu gösterir. Tüm bu belirtilerin tek bir sebebi tehlike aninda oradan en hizli sekilde uzaklasmak ve gerekiyorsa kendini savunmaktir.
Asiri korku hissedilen durumlarda ”korkudan donup kalinmasi” sadece lafin geregi degildir. Bazi korku anlarinda vücudumuz tepkisini geçici bir felçlik hissi ile gösterir. Çünkü çok ani gelisen bu durum karsisinda vücudumuz kaçmak, savunmak, saklanmak, kendini korumak gibi tüm bu hisler arasinda hangisinin dogru olduguna içgüdüsel olarak karar veremez. çareyi kisa bir süre için tepkisiz kalmakta bulur. Bu kisa zaman dilimi içerisinde akil sadece durum tespitine yogunlasir sonuç olarak da nasil bir tepki vermesi gerektigini bulur.
Korkunun ne olduguna dair açiklamalara ek olarak, korkunun bilinçaltimizda gelisen bir duygu oldugunu ve ilk anda hissedilmesinin oldukça zor oldugunu söyleyebiliriz. Korku kendisini öfke maskesi altinda gizlemeyi basarabilen çok sinsi bir duygudur. Örnegin çocugunuz aniden sokaga firladiginda öfkeyle bagiririz- çünkü o an çok korkmusuzdur.
Dogal Korkular
Yapilan arastirmalar insanlarin genel olarak korktuklari en belirgin 6 sebebin asagidakiler oldugunu göstermistir.
1. Hayvanlardan ( en çok böcek ve sürüngenlerden) = 22.2%
2. Yükseklik ( balkon, merdiven, virajli yollar)= 20.4 %
3. Kan ( kan görmekten, igne yaptirmaktan, kan vermekten) = 13.9 %
4. Kapali yerde kalmaktan ( asansör, penceresi olmayan veya pencereleri demirli odalardan)= 11.9%
5. Su ( basini suya sokmak, yüzmek, boyu geçen derin sular)= 9.4 %
6. Gök gürültüsü ( Simsek çakmasi)= 8.7 %
Bu korkularin hepsinin insanlik tarihinden bugünlere gelen sebepleri vardir hiç biri kendiliginden gelismemistir. Insanlarin böceklerden ve vahsi hayvanlardan korkmasinin sebebi eski çaglarda zehirli böceklere karsi panzehirlerin olmamasi ve yabani hayvanlara karsi savunmasiz olmasindan kaynaklanan bir nedeni vardir. Kandan korkmak bize yine eski çaglarda yaralanan insanlarin kan kaybindan ölmelerini, tedavinin neredeyse mümkün olmadigini hatirlatir. Su korkusu da atalarimizdan bize devredilmis korkulardan biridir. Ani su baskinlarinda, tufanlarda yasanan toplu ölümler insanlara büyük korkular yasatmistir. Günümüzde de sürekli olarak havuzlarda, denizlerde, göllerde bogulan insanlarin haberleri bu korkuyu perçinlemistir. Yüksekten korkmak sürekli hareket halinde olan insan irkinin göçleri sirasinda geçtigi tehlikeli yollarin bizde biraktigi izleridir. Yine eski çaglarda geceyi karanlikta geçirmek zorunda kalan insan irkinin gece avlanan vahsi hayvanlara karsi hissettigi korku günümüze karanlikda kalamama korkusunu getirmistir. Bu örnekleri diger korkular üzerinde de çogaltabiliriz. Ffakat bunlarin nedenleri sonuc olarak her zaman aynidir: Tehlikeden mümkün oldugu kadar korunmak.
Melal